[dDH] [Menu]    Niet-Winkeldag Home Page
KONSUMINDERKRANT 1999

Niet-Winkeldag wordt uitbundig gevierd

Een dag vol verrassingen!

Wat staat ons te wachten op zaterdag 27 november, als het in tientallen landen overal ter wereld Niet-Winkeldag is? In elk geval veel verrassingen!

Toen de Canadees Ted Dave in 1992 de Buy Nothing Day uitriep, was dat een strikt persoonlijk initiatief. Maar zijn roep werd gehoord en overal ter wereld overgenomen. Want er kunnen veel redenen zijn om te breken met een kultuur van 'meer, meer, meer'. De Niet-Winkeldag zet daar een ander geluid tegenover: 'genoeg is genoeg!'

De eenvoudigste manier om mee te doen met de Niet-Winkeldag is 'meedoen door niet mee te doen'. Niet de stad in gaan op 27 november, maar thuisblijven, gaan wandelen in het bos, sporten, naar muziek luisteren of al die andere leuke dingen doen. Je spaart immers veel tijd als je niet hoeft te winkelen!

Schaap Maar veel Niet-Winkelaktivisten kiezen er voor om op een opvallender manier Niet-Winkeldag te 'vieren'. Hoe dat dit jaar vorm zal krijgen is nog een verrassing. Maar in voorgaande jaren zijn al veel spektakulaire akties gevoerd.

Op rolschaatsen

Ongetwijfeld komt er dit jaar weer veel straattheater. Zoals vorig jaar, toen studenten in Nijmegen met overvolle winkelwagentjes, bepakt en bezakt, zich door de binnenstad haastten op zoek naar 'meer'. Intussen piepten hun draagbare telefoons voortdurend, om de afspraken over zakendinertjes te bevestigen. ,,Je moet het er wel dik bovenop leggen dat het theater is, anders denkt iedereen dat je gewoon aan het winkelen bent'', vertelde aktievoerder Marcel de Groot na afloop.

Op hetzelfde moment reed een heer op rolschaatsen over de Dam in Amsterdam, keurig in het pak gestoken, die het publiek opriep om vooral veel en meer te kopen. Zijn lokroep 'Koop nu, betaal later' leidde tot menige diskussie. Hij werd van repliek gediend door een vrouw, gekleed in een jas volgespeld met tientallen kleine pakjes. De oploop op de Dam deed een vrouw opmerken: ,,Is de Bijenkorf soms gesloten vandaag?''

Veel aandacht trok ook het groepje geheel in plastic verpakte individuen, met wit geschminkte gezichten, dat in de Kalverstraat overtollige kado's inzamelde in grote winkelwagens.

Marionet

In het Brabantse Geldrop vierden vorig jaar clowns met lege winkelwagentjes Niet-Winkeldag. De clowns hadden gezelschap van een 'koopverslaafde' dame, die buiten adem sjouwde met boodschappentassen, op zoek naar 'meer'. De kleurige en vrolijke taferelen trokken veel aandacht.

En tegelijkertijd voerden jongeren in Groningen op de Grote Markt een toneelstukje op. Een verwoede winkelaar ontmoette daar een verstokte konsuminderaar en tussen de twee ontspon zich een boeiend gesprek.

In Rotterdam waren twee steltlopers ('de ekonomie' en 'de reklame'), die een marionet ('koopslaaf') dwongen tot winkelen. Het gejammer van de konsument ,,Ik wil niet, ik zou niet winkelen vandaag'' mocht weinig baten. Het publiek vermaakte zich, er werd veel gelachen.

Thuis blijven

In sommige plaatsen blijven Niet-Winkelaars heel demonstratief 'thuis'. Opdat het goed zal opvallen dat zij thuisblijven, verplaatsen zij hun huiskamer naar een drukke winkelstraat. De huiskamers in de open lucht (bankstel, schemerlamp, potje thee, luie soelen) zijn altijd een groot sukses.

Vorig jaar waren dergelijke huiskamers onder andere te vinden in Nijmegen, Rotterdam, Hilversum en Den Bosch. Zo bleven jongeren in Den Bosch 'thuis' op het Kerkpleintje, gezeten op de bank met een vloerkleedje ervoor, een tafeltje erbij met een paar thermoskannen verse koffie en thee. Een straatmuzikant zorgde daarbij voor toepasselijke muziek en zong sinterklaasliedjes.

Wendie Verberne uit Den Bosch vertelde later: ,,Erg veel mensen bleken al van de Niet-Winkeldag te hebben gehoord en de meeste begrepen snel wat we met onze aktie bedoelden. Sommigen voelden zich een beetje schuldig omdat ze toch aan het winkelen waren. Wij vonden het heel leuk om te doen.''

Op een houtje bijten

Wie tijdens Niet-Winkeldag toch gaat winkelen, loopt de kans een leuk kadootje te krijgen. Een tegoedbon, bijvoorbeeld. Zo waren vorig jaar in Arnhem tegoedbonnen verkrijgbaar waarop kado's konden worden aangekruist, zoals een ouderwetse spelletjesavond, een vogelfluitkoncert, een anti-stress-massage, een fietsreparatie of een wandeling. Dit onder het motto 'Waarom afval kopen als het toch weer wordt weggegooid'.

En jongeren in het centrum van Assen deelden stukjes ekologisch zoethout uit, onder het motto 'Konsuminder... en bijt eens op een houtje'. Aan de houtjes zat een papiertje met nadere informatie en iedereen kreeg er ook mondelinge uitleg bij.

Kado's ruilen

Veel mensen zijn eind november op zoek naar sinterklaaskadootjes. Maar waarom zou je die kopen, als alles er eigenlijk al is? Ook dit jaar zullen er her en der in het land kado-ruilkramen verschijnen, waar iedereen ooit-gekregen-maar- nooit-gebruikte kadootjes kan ruilen voor andere overbodige dingen, die als sinterklaaskadootje kunnen dienen. Parfum, boeken, cd's en speelgoed waren vorig jaar favoriet bij de ruilkraam op de Dam in Amsterdam. Ook in Delft was de kado- ruilbeurs een groot sukses. Een vrouw kreeg daar een kadootje mee in ruil voor een lied dat zij ter plekke zong. De kado- ruilkraam in de Wereldwinkel in Hellevoetsluis was zelfs zo suksesvol, dat de ruilaktie een week later werd herhaald.

Geluk is gratis

Niet-Winkeldag kun je op talloze manieren vieren. In Den Haag was er vorig jaar een informatiekraam in de bibliotheek, in Gouda vroegen aktivisten met hun kraam op de markt aandacht voor 'anders konsumeren': auto-delen, LETS en de speel-o-theek (vooral het hobbelpaard dat er bij stond was populair). De Groningse Wereldwinkel had de etalage aangepast: alle tentoongestelde produkten waren bedekt met een groot wit laken. Alleen een paar grote Niet-Winkeldagposters waren zichtbaar.

Jongeren in Hilversum jongleerden op straat om te laten zien hoeveel plezier je kunt maken met weinig materiaal. In Leeuwarden was Minne (de Leeuwarder leeuw) als handpop aanwezig, om kinderen een folder te overhandigen.

In de binnenstad van Leiden waren acht enquûteurs op stap, die een onderzoek hielden naar de bekendheid van de 'kwaliteits'- keurmerken Max Havelaar, Eko en het keurmerk voor scharrelvlees.

In Nijmegen was een prachtige tentoonstelling te zien van foto's van afgedankte apparaten, onder de titel 'Geluk is gratis'.

menu| dDH