Zaterdag wereldwijd protest tegen de consumptiecultuur

Eindhoven, 22 november - In minstens acht plaatsen in Nederland gaan zaterdag consuminderaars de straat op om de Internationale Niet-Winkeldag te vieren. Ook in tientallen andere landen wordt Niet-Winkeldag gevierd.

Niet-Winkeldag ('Buy Nothing Day') is de jaarlijkse protestdag tegen de Westerse consumptiecultuur. 'Geluk is gratis', 'Genoeg is genoeg', De mooiste dingen zijn niet te koop' en 'Voor niets gaat de zon op' zijn motto's.

Het affiche van de campagne toont een vrolijk meisje met lege handen en op haar T-shirt de tekst 'Ik heb alles al'.

De Niet-Winkeldag is een vrolijk ludiek protest met een serieuze ondertoon. Oneindige economische groei is onmogelijk. De toenemende consumptie legt een zware druk op het milieu, ten koste van alle wereldbewoners. Van de wereldwijde consumptie wordt 86 procent procent verbruikt door de rijkste 20 procent van de wereldbevolking. Dat dit nog niet heeft geleid tot vernietiging van het milieu, is te danken aan de 80 procent van de wereldbevolking, die in armoede leeft.

De Westerse economie is zodanig ingericht, dat die hoge consumptie noodzakelijk is - als je eenmaal een groot winkelcentrum hebt gebouwd, dan moeten er wel klanten komen. Er is een enorme miljarden-investering in reclame nodig om dat systeem draaiende te houden. Reclame herinnert er voortdurend aan dat er nog dingen zijn die niet iedereen heeft. De economie kan blijven draaien dankzij ontevreden mensen.

De actievoerders op Niet-Winkeldag stellen tegenover het reclamegeweld dat 365 dagen per jaar doorgaat, eenmaal per jaar een reclame-actie voor een product waaraan in het Westen grote behoefte is: het product 'NIETS'.

Consuminderen is niet hetzelfde als een saai en kleurloos bestaan, waarbij er 'niets meer mag'. De consuminderaars op Niet-Winkeldag wijzen juist op de andere dingen, die niet voor geld te koop zijn: rust, ruimte, natuur, contact met mensen. De consumptiecultuur staat die waardevolle dingen vaak in de weg.

De 'Niet-Winkeldag' ('Buy Nothing Day') werd in 1992 uitgeroepen door de Canadese reclamemaker Ted Dave. Sindsdien is het idee in tientallen landen overgenomen. In 1995 introduceerde Omslag, werkplaats voor Duurzame Ontwikkeling de Niet-Winkeldag in Nederland.

De acties tijdens Niet-Winkeldag brengen de koop-gekte zaterdag op verschillende manieren is beeld, met vaak fotogenieke activiteiten. Hieronder een overzicht.

• Arnhem - Consumenten krijgen een persoonlijk cadeau-advies en er is een levend schilderij 'De Aarde biedt genoeg voor ieders behoefte, maar niet voor ieders hebzucht'.
• Groningen - De kinderen die met hun ouders naar de stad komen om niet te winkelen krijgen een mooie ballon met 'KOOP NIETS' erop.
• Heerlen - Optocht door het winkelcentrum met trommelaar. De actievoerders hebben twee borden bij zich met de teksten '11 september' en 'Wanneer gaan we de welvaart verdelen?'. Start om 13.00 uur bij Schunck.
• Houten - Het winkelend publiek krijgt een prachtig doosje met daarin een gratis proefmonster van het product 'NIETS'. Bij een kraam op het kruispunt Spoorhaag/De Raat kunnen ooit-gekregen-maar-nooit-gebruikte cadeautjes worden geruild voor 'nieuwe' hergebruik-cadeautjes.
• Leiden - Feestelijke bakfiets, ballonnen voor de kinderen en een handtekeningenactie tegen de komst van een groot winkelcentrum dat ten koste gaat van de historische binnenstad.
• Roermond - Kinderen die er net zo uitzien als het meisje op de Niet-Winkeldagposter zingen het lied 'Ik wil alles'.
• Utrecht - Koopzieke consumenten worden behandeld door verpleegkundigen die pilletjes uitdelen om deze besmettelijke ziekte een halt toe te roepen.
• Tilburg - Anti-hebzuchtpillen uitdelen in de stad.