[dDH] [Menu]  Consuminderkrant 2000

Kerk en Milieu

De werkgroep Kerk en Milieu van de Raad van Kerken in Nederland is een groep van vrijwilligers en werkers uit verschillende kerken die uitvoering geeft aan het milieuprogramma van de Raad van Kerken in Nederland. De werkgroep stimuleert kerken om milieubeleid tot structureel onderdeel van het werk te maken. Kerk en Milieu geeft elke vier maanden een (gratis) blad uit over een bewuste en duurzame levensstijl, er worden folders gepubliceerd voor plaatselijke groepen die 'milieu' een plek willen geven in het werk van de kerken en in kerkdiensten. Ook verschijnen er regelmatig boekjes die plaatselijke vrijwilligers helpen om kerkelijk milieuwerk te ontwikkelen. Bijvoorbeeld op het vlak van de interne milieuzorg of bij het inrichten van de natuurlijke omgeving van het kerkgebouw. Er worden (vrijwillige) milieuadviseurs getraind, die plaatselijk voorlichting geven. De werkgroep heeft een secretariaat dat lokale en regionale kerkelijke groepen die zich 'met milieu bezighouden' met raad en daad bijstaat.

Kerk en Milieu,
Postbus 8506,
3503 RM Utrecht.
Tel. 030-8801886.
E-mail .

Dit kunt u doen

  • Stimuleer milieuvriendelijk beheer van (kerk)gebouwen
  • Bespaar energie, water en grondstoffen
  • Stel de groeiende 'economisering van de samenleving' aan de orde in gesprekken
  • Reis bewust en vergader op plaatsen die goed bereikbaar zijn met openbaar vervoer
  • Neem rustmomenten op in uw agenda

Geen beter leven dan een goed leven

Een samenleving waarin het om ‚cht waardevolle en duurzame zaken gaat, waarin 'de waan van de dag' onder kritiek komt en waarin we beseffen dat het geluk van de mensen meer is dan het steeds maar meer consumeren.

Door Daan van Heere en Nellie Smeenk
(Werkgroep Kerk en Milieu)

Prof. A. van de Beukel schreef het boek met de titel 'Geen beter leven dan een goed leven'. Die uitspraak typeert goed wat de werkgroep Kerk en Milieu voor ogen heeft.
Het 'consuminderen' sluit goed aan op het pleidooi van de werkgroep Kerk en Milieu om vraagtekens te zetten bij de gangbare 'cultuur van het steeds meer' en op de oproep om op dit punt 'cultureel ongehoorzaam' te worden. In dit verband zou de werkgroep ook willen pleiten voor het gebruik van de begrip DNI (Duurzaam Nationaal Inkomen), waarin vervuiling van het milieu en uitputting van natuurlijke hulpbronnen meegenomen worden bij de berekening van het nationaal inkomen. Daarbij wordt er vanuit gegaan dat mensen aan de arme kant van Nederland natuurlijk wel voldoende kansen op een behoorlijke consumptie moeten krijgen.

Onder de maat

In de (internationale) Oecumenische beweging waar de Raad van Kerken deel van is, wordt al vele jaren aangedrongen om verder te kijken dan 'het normale' van alledag. Er worden kritische vragen gesteld bij de economisering van onze samenleving en bij de 24 uurs-economie. Aan de 'economische groei' wordt immers maar al te vaak en al te eenzijdig afgemeten of het goed gaat met ons allemaal, of er sprake is van welvaart. Alsof er ook niet andere maatstaven zijn. De 'logica' van de gangbare economie is niet altijd de logica van een gelovige zorg voor de schepping.
Bij het zoeken naar maatstaven om op een andere manier de kwaliteit van maatschappelijke ontwikkelingen te beoordelen, komt de Oecumenische beweging uit bij waarden als gerechtigheid, participatie en duurzaamheid. Daarbij denkt men ook aan begrippen als 'kwaliteit van leven' en 'onthaasting'. Zowel maatschappijstructuren als de ontwikkelingen in de samenleving kunnen met die maatstaven beoordeeld worden. En veel wat op die manier 'de maat genomen wordt' zal daarbij onder de maat scoren.

Kroon, rentmeester of partner

Het is interessant om je af te vragen welke levensbeschouwelijke factoren (vaak onbewust) een rol spelen bij de keuzen die mensen maken, bijvoorbeeld in hun leefstijl en consumptiepatroon. Wie zich verdiept in het kerkelijk denken op dit punt ziet interessante verschuivingen. Lange tijd werd uitgegaan van 'de mens als de kroon op de schepping', een uitgangspunt achter het streven om de natuur in te dammen en te regisseren. De mens en zijn beslissingen werden als min of meer autonoom gezien.
Het model van het 'rentmeesterschap' won vervolgens terrein. In de verhouding van de mens tot de natuur dient de mens als een goede rentmeester of goede econoom acht te slaan op de gevolgen van z'n handelen, ook als consument. De natuur heeft in die visie recht op een behoorlijke behandeling, al staat de mens nog wel in het middelpunt.
Van recenter datum is de opvatting dat je beter kunt spreken van de mens als 'participant' of zelfs als 'partner'. Zij of hij neemt deel in een veel breder proces van leven en dat brengt nieuwe kansen en verplichtingen met zich mee.

Praten onder de bomen

Van hieruit is het een kleine stap naar oude Bijbelse beelden van wat 'goed leven' is. Denk aan het toekomstperspectief dat die oude profeten ver voor het begin van onze jaartelling schetsten toen een groot deel van het volk Israël gedeporteerd en elders uitgebuit werd. Hoe houden we de moed er in? Waar willen we naartoe? Die profeten schetsen een beeld van een stad waar onder de bomen in de straten en op de pleinen oude mannen en vrouwen zitten te praten, terwijl de kinderen tussen hen door aan het spelen zijn. Een stad waar geen krachten werken die de mensen onder druk zetten en opjagen. Over onthaasting gesproken. Als we dit beeld voor ogen houden, dan weten we weer waar we op af moeten koersen. Bewuste consumptie sluit daar naadloos op aan!

menu | top | dDH