Strohalm, dertig jaar oud, gepokt en gemazeld in de milieubeweging van de jaren tachtig en negentig, werkt aan structurele economische alternatieven. Strohalm ontwikkelt nieuwe ideeën en onderneemt experimenten die erop gericht zijn uitzicht te creëren op wat nu nog onmogelijk lijkt maar misschien toch mogelijk is. Voorbeelden: LETS, het Rentevrijfonds, Pergola, Vliegtax.

Strohalm,
Oude Gracht 42,
3511 AR Utrecht.
Tel. 030-2314314.
E-mail .
Internet www.strohalm.nl.

Dit kunt u doen

• Doe mee aan een LETSysteem, waarin mensen onderling goederen en diensten ruilen tegen een eigen ruilmiddel.
• Of doe mee aan de vliegtaxcampagne, waarin u vrijwillig de vliegbelasting betaalt die reizigers nog steeds niet hoeven te betalen.
• Sluit u aan bij een Pergola-associatie, waarin u een overeenkomst sluit met een boer die leidt tot goede kwaliteit voedsel in een gezonde economie en een gezond landschap.
• In de toekomst kunt u renteloos sparen en lenen. Bij Strohalm kunt u hierover meer informatie krijgen.

Consuminder: koop meer!

Door Guus Peterse
(Strohalm)

Weest u gerust, dit artikel pleit niet voor vraatzucht. Maar net zo gevaarlijk als de vraatzucht van de mensen is de vraatzucht van de economie. Een alsmaar doorgaande groei van de productie zou ons in de toekomst welhaast dwingen nog veel meer te consumeren. Natuurlijk kunnen enkele idealisten zich daartegen verzetten en blijven consuminderen. Maar de meeste mensen krijg je niet zo ver. En m¢chten we met zijn allen het almaar overstelpender aanbod aan spullen negeren, dan moeten we vrezen voor een ernstige economische recessie. Want al die bedrijven die hun spullen niet kwijt kunnen, die daardoor onvoldoende geld verdienen om hun leveranciers en hun werknemers te betalen en erger nog, om hun beleggers van voldoende rendement te voorzien, je moet er niet aan denken.
Wat we dus moeten doen is, voork¢men dat er in de toekomst nog meer aanbod zal zijn. Zodat we dan met een gerust hart met zijn allen kunnen gaan consuminderen. En wat is nou het beste dat we kunnen doen om daarvoor te zorgen? Juist: nu consumeerderen.

Nu consumeerderen, later consuminderen

Dat klinkt natuurlijk paradoxaal. Vloeken in de kerk. Maar wij bedoelen met consumeerderen niet nog meer hebbedingetjes kopen, niet nog meer milieuvernietigende luxe-artikelen aanschaffen. Niet nog meer auto's, vliegkilometers, videogames, tweede huizen, mobiele telefoons enzovoorts. Niet meegaan in die oneindige dwang tot meer materiële luxe, maar ons geld besteden aan kwaliteit. Aan duurzame artikelen die langer meegaan en het milieu minder belasten. Aan energiebesparende investeringen. Aan dingen die ons in staat stellen in de toekomst beter en minder milieubelastend te leven.
Dat zou ons n£ wel eens meer geld kunnen kosten. En dat komt mooi uit, want: beter geld besteden dan geld investeren. Het meeste geld dat we niet besteden, wordt ge‹nvesteerd en leidt later tot groei, tot meer productie en dus tot meer consumptie.
Alle gangbare economieboeken leren het ons: om te kunnen groeien moet je eerst sparen. Eerst moet je geld opzij leggen om machines aan te schaffen. Meer machines, betere machines, snellere machines, zodat je meer en betere spullen kunt leveren. Geld om een betere infrastructuur aan te leggen, om meer vrachtwagens en treinen te laten rijden om al die spullen op de juiste plaats te krijgen. Enzovoorts.
Om te kunnen groeien moet je dus eerst sparen. Wij draaien die stelling graag om: als we sparen, zullen we ook groeien. Want hoe gaat dat met ons spaargeld? Daar willen we graag wat aan overhouden. Kijk maar naar de huidige beursrage waar rendementen van vijftien, twintig procent worden beloofd. Die rendementen krijgen we natuurlijk alleen als ons spaargeld productief wordt gemaakt. Als we het besteden aan productieverhogende investeringen. Aan verdere groei van de economie.
Nu m‚‚r geld besteden betekent nu minder geld besparen en dus minder investeren in productiegroei. En dus later minder productie. Later minder spullen die moeten worden verkocht. Dus consumeer nu om later met zijn allen te kunnen consuminderen. Het is een kwestie van omgekeerd investeren. 'Investinderen', als het ware.